Invoering

Ruimtelijke ordening en stadsplanning zijn twee verwante begrippen, maar ze zijn verschillend in hun reikwijdte en doelstellingen:

• Ruimtelijke ordening betreft de planning en het beheer van een gebied als geheel, met als doel een evenwichtige en duurzame ontwikkeling te bevorderen door het gebruik van natuurlijke, economische en sociale hulpbronnen te organiseren. Het richt zich op bredere thema's zoals transport, het milieu, openbare voorzieningen en het behoud van natuurgebieden.
• Stadsplanning richt zich op de organisatie en het beheer van stedelijke ruimten, ongeacht of deze al verstedelijkt zijn of dat in de toekomst zullen worden. Hij bestudeert de locatie van gebouwen, de organisatie van buurten, openbare ruimten en stedelijke infrastructuren, met als doel functionele, esthetische stedelijke omgevingen te creëren die zijn aangepast aan de behoeften van de bewoners. Er wordt rekening gehouden met elementen als bevolkingsdichtheid, mobiliteit, architectuur, toegankelijkheid en stedelijke esthetiek.

Stedelijke planning en regionale ontwikkeling zijn een regionale verantwoordelijkheid. Elk gewest beschikt dus over een eigen rechtsgrond, een wetboek (CoDT, CoBAT, VCRO), waarin de organisatie van deze bevoegdheid en de modaliteiten ervan zijn vastgelegd. In deze teksten worden met name de volgende elementen gespecificeerd:

• vergunningplichtige handelingen (bijvoorbeeld: moet u een vergunning aanvragen voor de bouw van een zwembad?)
• de bevoegde autoriteiten (bijvoorbeeld: welke autoriteit beslist over dit soort handelingen, wie stelt welk plan op, enz.)
• remedies
• planningshulpmiddelen: dit zijn alle hulpmiddelen waarmee strategieën kunnen worden vastgesteld en regels voor planning en stedelijke ontwikkeling kunnen worden gedefinieerd.

In dit artikel wordt specifiek aandacht besteed aan de planningsinstrumenten in België.

Planningstools in België

Over het algemeen vinden we drie soorten hulpmiddelen in deze teksten:

• Strategische plannen: deze instrumenten, die op verschillende bestuurlijke niveaus worden opgesteld, leggen de grote strategische lijnen van de territoriale ontwikkeling vast. Ze worden over het algemeen gebruikt als basis voor het opstellen van plannen en voorschriften die bindend zijn voor aanvragers van vergunningen.
• Toewijzingsplannen: deze kaarten definiëren de zones die zijn toegewezen aan verschillende activiteiten (woningen, winkels, kantoren, landbouw, beschermde gebieden, enz.) Ze bepalen welke activiteiten in een gebied mogen worden uitgevoerd, in welke verhoudingen en onder welke voorwaarden. De plannen kunnen gelden voor een hele regio of alleen betrekking hebben op bepaalde zones/wijken, waarop specifieke regels van toepassing zijn. Deze plannen (kaarten) worden aangevuld met teksten die de legenda, betekenis en interpretatie ervan specificeren.
• Stedenbouwkundige voorschriften: deze specificeren de regels voor bouw, afmetingen van gebouwen, architectuur, parkeren, toegang voor mensen met beperkte mobiliteit, enz. Ze definiëren bijvoorbeeld woonnormen zoals plafondhoogtes en minimale oppervlakte voor slaapkamers, maar ook bouwnormen zoals de uitlijning van de gevel en de vorm van het dak.

Deze instrumenten worden op verschillende bestuursniveaus opgesteld, vaak volgens een cascadeprincipe: de regio stelt een vrij algemene tekst op met de belangrijkste principes en de gemeente stelt meer specifieke regels op voor een kleiner gebied. Deze instrumenten zijn te vinden op regionaal, provinciaal, bovengemeentelijk (meerdere gemeenten), gemeentelijk en infragemeentelijk (deel van een gemeente) niveau.

De informatie in deze instrumenten, die van juridische aard is, is nauw verbonden met geografische en ruimtelijke aspecten. Ze wordt daarom meestal gepresenteerd in online cartografische interfaces. Deze gids legt uit waar je de belangrijkste informatie kunt vinden op sites zoals WalOnMap, Brugis of plannen.omgeving.vlanderen.

Dit artikel is bedoeld om je te helpen de planningsinformatie te vinden die je nodig hebt, en in het bijzonder om de volgende vragen te beantwoorden:

• Waar vind ik het Waalse Sectorplan (PDS)?
• Waar vind ik het Brussels Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP)?
• Waar kan ik de Gewestelijke Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (GRU) van het Vlaams Gewest vinden?
• Wat is het equivalent van het sectorplan in Brussel en Vlaanderen?
• Wat is het equivalent van het regionale bestemmingsplan in Wallonië en Vlaanderen?
• Wat is het equivalent van CoDT in Brussel en Vlaanderen? Waar kan ik de CoDT vinden?
• Wat is het equivalent van de RRU in Wallonië en Vlaanderen? Waar kan ik de RRU vinden?

In Wallonië

De wettelijke basis voor stadsplanning in Wallonië is de Code du Développement Territorial (CoDT).

“Het grondgebied van Wallonië is een gemeenschappelijk erfgoed van zijn inwoners.
Het doel van de Territoriale Ontwikkelingscode, hierna "de Code", is om te zorgen voor een
“duurzame en aantrekkelijke ontwikkeling van het gebied.”

Het doel van dit document is om algemene regels vast te leggen, zoals de termijnen waaraan vergunningverlenende instanties zich moeten houden, welke werken wel en niet vergunningsplichtig zijn, enz. De CoDT definieert daarentegen bijvoorbeeld niet de maximaal toegestane hoogte van een gebouw, noch de bebouwbare zones.

Deze rechtsgrondslag definieert ook een lijst van stedenbouwkundige en planologische instrumenten, die we hierna zullen bekijken.

De diagrammen

Programma's zijn instrumenten voor ruimtelijke ordening en beheer. Het doel is om regionale ontwikkeling op een samenhangende en duurzame manier te organiseren en te sturen.

rekening houdend met economische, sociale, ruimtelijke en milieukwesties op lange termijn.

Deze diagrammen zijn ontwikkeld op 4 schalen:

• Het regionale ontwikkelingsplan (SDT) op regionaal niveau
• Het meergemeentelijk ontwikkelingsplan (SDPC) dat meerdere gemeenten (geheel of gedeeltelijk) bestrijkt
• Het gemeentelijk ontwikkelingsplan (MOP) voor de hele gemeente
• Het lokale oriëntatieprogramma (SOL) voor een deel van de gemeente

Het Territoriaal Ontwikkelingsplan (TDP)

Een Ruimtelijk Ontwikkelingsperspectief (SDT) is een regionale strategie die de ruimtelijke ontwikkelings- en planningsdoelstellingen definieert voor een specifieke regio, in dit geval Wallonië. Het wordt opgesteld op basis van een diepgaande contextuele analyse, rekening houdend met de belangrijkste territoriale kwesties, de sociale, economische, demografische, energie-, erfgoed-, milieu- en mobiliteitsperspectieven en -behoeften, alsook het potentieel en de beperkingen van het grondgebied.

Het Gemeentelijk of Meergemeentelijk Ontwikkelingsplan (SDC of SDPC)

Het gemeentelijk ontwikkelingsplan is een planningsinstrument dat een gemeente gebruikt om haar territoriale ontwikkelingsstrategie te definiëren. Het kan ook gezamenlijk door meerdere gemeenten worden ontwikkeld. In dat geval spreekt men van een ‘Multigemeentelijk Ontwikkelingsplan’.

In dit document worden de belangrijkste uitdagingen, doelstellingen en acties beschreven die moeten worden ondernomen om de economische, sociale, ecologische en stedelijke ontwikkeling van de gemeente te bevorderen. Hierbij wordt rekening gehouden met de specifieke kenmerken van de gemeente en worden concrete maatregelen voorgesteld om de levenskwaliteit van de inwoners te verbeteren, het rationeel gebruik van hulpbronnen te bevorderen, de infrastructuur en dienstverlening te versterken en mobiliteitsproblemen effectief aan te pakken.

Het gemeentelijk ontwikkelingsplan vormt zo een leidraad voor de ontwikkelings- en stedenbouwkundige beslissingen van de gemeente, met als doel een harmonieuze en duurzame ontwikkeling te bereiken. Dit document is echter niet direct bruikbaar voor de projectleider. Het wordt meer gebruikt als intern document binnen gemeentelijke besturen.

Het Lokale Oriëntatieplan (SOL)

Het Lokale Oriëntatieplan (SOL) is een planningsinstrument waarmee doelstellingen voor grondgebruik en stedenbouwkundige planning voor een specifiek deel van het gemeentelijk grondgebied worden bepaald.

Op basis van een contextuele analyse van de belangrijkste problemen, mogelijkheden en beperkingen van het gebied, bevat het SOL doelstellingen op het gebied van landgebruik en stedenbouw, evenals een gedetailleerde oriëntatiekaart.

Deze kaart bevat elementen zoals het wegennet, de technische infrastructuur, de openbare ruimte, de groene ruimten, de bestemmingsplannen, de ecologische structuur en eventueel de belangrijkste landschapskenmerken. De SOL kan ook informatie verschaffen over de locatie, de hoogte van gebouwen en constructies, wegen, openbare ruimtes en de integratie van technische apparatuur. Daarnaast kan het systeem identificeren welke andere SOL's er zijn en welke gemeentelijke gids ontwikkeld, herzien of ingetrokken moet worden. Het SOL vormt daarmee een richtinggevend kader voor de ontwikkeling en stadsplanning in een specifiek gebied, door een coherent en duurzaam ruimtegebruik te bevorderen.

Het toewijzingsplan

Het Sectorplan

Het sectorplan is een document waarin de regionale planning van het Waalse Gewest wordt vastgelegd. Hierin worden de verschillende ontwikkelingssectoren gedefinieerd die het onderwerp van een plan vormen. Bepaalde specifieke infrastructuren, zoals spoorwegen, luchthavens en autonome havens, vallen niet onder dit plan.

Het sectorplan is gebaseerd op het bestemmingsplan, maar kan er onder bepaalde voorwaarden van afwijken. Het doel is om zowel bebouwde als onbebouwde landschappen te beschermen, beheren en ontwikkelen. Het

is van toepassing op verschillende ontwikkelingsplannen, bouwvergunningen en certificaten. Er kunnen ook aanvullende eisen worden toegevoegd, zoals de nauwkeurigheid of specialisatie van de toewijzing van gebieden, de fasering van hun ingebruikname, de omkeerbaarheid van toewijzingen of de verplichting om een lokaal begeleidingsplan op te stellen voordat ze worden geïmplementeerd.

De opdrachten van het sectorplan kunnen worden onderverdeeld in twee groepen:

• Zones bedoeld voor stedelijke ontwikkeling: dit zijn onder andere woonzones, zones voor openbare diensten, recreatiezones, zones voor economische activiteit, zones van regionaal belang en zones van gemeentelijk belang.
• Zones die niet bedoeld zijn voor stedelijke ontwikkeling: deze omvatten landbouw-, bosbouw-, open ruimte-, natuur-, park- en steengroevezones.

Vous pouvez retrouver le Plan de Secteur sur WalOnMap, en suivant ce lien : https://geoportail.wallonie.be/walonmap#panier=[{« serviceId »: »7fe2f305-1302-4297-b67e-792f55acd834″, »visible »: true, »url »: »https://geoservices.wallonie.be/arcgis/rest/services/AMENAGEMENT_TERRITOIRE/PDS/MapServer », »label »: »Plan de secteur en vigueur (version coordonnée vectorielle) », »type »: »AGS_DYNAMIC »}]

Wat is WalOnMap? WalOnMap is een toepassing ontwikkeld door de Waalse Overheidsdienst die gebruikers in staat stelt om openbare geografische gegevens weer te geven op een kaart van het Waalse grondgebied, met zoom, locatie, keuze van achtergrondkaart en toegang tot een verscheidenheid aan geografische informatie in verschillende domeinen.

Met behulp van dit instrument kan een perceel worden geïdentificeerd op basis van het adres, kan de indeling ervan worden bepaald (landbouwzone, woonzone, enz.) en kan worden nagegaan welke specifieke stedenbouwkundige voorschriften van toepassing zijn. Daarnaast kunnen de mogelijke risico's die hiermee gepaard gaan (overstromingen, aardverschuivingen, enz.) worden onderzocht.

Pro-tip: je kunt de ondoorzichtigheid van de laag wijzigen om de grenzen van de kaart beter zichtbaar te maken. Op basis van het satellietbeeld en je kennis van de locatie kun je zo de grenzen van het sectorplan beter waarnemen ten opzichte van de echte wereld. Om de ondoorzichtigheid van de laag te wijzigen :

• Klik op het tandwieltje links van je selectie
• Als je de schuifknop op ongeveer 50% zet, wordt de sectorkaart gedeeltelijk transparant en wordt de satellietweergave eronder zichtbaar.
• Je kunt de legenda ook weergeven door op de knop "Legenda" in hetzelfde menu te klikken.(link naar het volledige bijschriftendocument)

Vastgoedprofessionals verwijzen hier vaak naar als de "rode zone", die overeenkomt met een gebied waar de hoofdfunctie wonen is (habitatzone) en waar daarom bijvoorbeeld residentiële vastgoedontwikkelingsprojecten kunnen worden uitgevoerd.

De regelgeving

De regelgeving inzake ruimtelijke ordening wordt in Wallonië ‘Gidsen’ genoemd en is beschikbaar op de website van DGO4 . Het omvat onder meer de volgende documenten:

• De Regionale Stadsplanningsgids (GRU)
• Gemeentelijke Stedenbouwkundige Gidsen (GCU)

Hieronder bespreken we de belangrijkste bronnen van nuttige informatie.

De Regionale Stadsplanningsgids (GRU)

De regionale stedenbouwkundige gids biedt richtlijnen voor het opstellen van lokale stedenbouwkundige gidsen. Hier volgt bijvoorbeeld een uittreksel uit de GRU: "c) Gevelmaterialen.
Toegestane materialen zijn materialen waarvan de tinten lijken op die
van traditionele materialen. d) Gevels, zijgevels en achtergevels.
Toegestane materialen voor muren, gevels, zijgevels en achtergevels
moeten harmoniëren met die van de straatgevels."

De Gemeentelijke Stedenbouwkundige Gids (GCU)

Deze gids, die gepubliceerd wordt op gemeentelijk niveau, definieert de geldende stedenbouwkundige voorschriften en is bedoeld als lokale implementatie van de Regionale Stedenbouwkundige Gids.

Meestal vindt u dit document op de website van de gemeente. Het is het referentiedocument voor het schetsen van een vastgoedproject.

Wat is het equivalent van het Sectorplan in Brussel? Wat is het equivalent van de CoDT in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest? Dat is wat we hieronder zullen bekijken.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

De wettelijke basis voor de ruimtelijke ordening in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (WRO). Daarmee regelt het Wetboek de belangrijkste mechanismen voor ruimtelijke ordening in Brussel:

• Planning (strategische ontwikkelingsplannen, toewijzingsplannen, enz.)
• Stedenbouwkundige voorschriften (RRU, RCU)
• Vergunningsaanvragen (welke werken zijn vergunningsplichtig en welke niet, bevoegde instanties, termijnen, beroepen, etc.)
• Erfgoedbescherming
• Het recht van voorkoop (een recht van voorkoop is een wettelijk of contractueel recht dat aan bepaalde particuliere of openbare personen wordt verleend om een onroerend goed met voorrang te verwerven ten opzichte van een ander persoon, wanneer de eigenaar zijn bereidheid uitdrukt om het te verkopen)
• Informatie over stedenbouw (stedenbouwkundige context van een specifiek onroerend goed, te verkrijgen bij elke verkoop van onroerend goed)

Strategische plannen

Strategische plannen zijn documenten die de strategie definiëren en weergeven die gevolgd moet worden om specifieke doelstellingen te bereiken. Deze doelstellingen zijn doorgaans gekoppeld aan de ruimtelijke ordening. Strategische plannen leggen de algemene richtlijnen vast die gevolgd moeten worden en vormen de fundamentele principes van territoriale planning.

Het is belangrijk om op te merken dat strategische plannen in de meeste gevallen een indicatieve (niet-bindende) waarde hebben. Hieronder worden de belangrijkste regionale ontwikkelingsplannen besproken die in Brussel van kracht zijn.

Het Regionaal Ontwikkelingsplan (PRD)

Het Regionaal Ontwikkelingsplan (PRD) legt de ontwikkelingsdoelstellingen en prioriteiten van de regio vast, op basis van de economische, sociale, ecologische en mobiliteitsbehoeften.

In 2009 werd de PRD aangevuld met een tweede “D” voor duurzaam, een symbool van de wens van de regio om de grote uitdagingen van de eeuw op het gebied van milieu en duurzame ontwikkeling het hoofd te bieden.

Gemeentelijke Ontwikkelingsplannen (PCD)

De Gemeentelijke Ontwikkelingsplannen (PCD) bestrijken het gehele gemeentelijk grondgebied en vormen globale planningsinstrumenten voor de duurzame ontwikkeling van gemeenten. Ze zijn afgestemd op de PRD-richtlijnen en voldoen aan het Regionaal Landgebruiksplan (PRAS), een ander regionaal ontwikkelingsplan.

Het is een uitgebreid planningsinstrument voor de ontwikkeling van gemeenten. Het stelt de volgende punten vast:

• De algemene en specifieke doelstellingen en ontwikkelingsprioriteiten, met inbegrip van ruimtelijke ordening, die nodig zijn om te voldoen aan de economische, sociale, culturele, mobiliteits-, toegankelijkheids- en milieubehoeften;
• De sectorale en transversale maatregelen die moeten worden uitgevoerd om de vastgestelde doelstellingen te verwezenlijken, met name door middel van een cartografische weergave van enkele van deze maatregelen;
• Identificatie van prioritaire interventiegebieden in de gemeente;

Regelgevende plannen

In tegenstelling tot strategische plannen bepalen ontwikkelingsplannen met regelgevende waarde de functies die in de verschillende zones van Brussel kunnen worden gevestigd.

Het Regionaal Landgebruiksplan (PRAS)

Het Gewestelijk Bestemmingsplan volgt de richtlijnen van het Gewestelijk Ontwikkelingsplan (GewOP) en bepaalt de bodembestemmingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de regels die daarop van toepassing zijn.

Het Regional Land Use Plan (PRAS) definieert bijvoorbeeld het prioritaire gebruik van een gebied. Een zone wordt gedefinieerd door een of meer landblokken. De kleinste grafische eenheid in het PRAS is het stedelijke blok.

Het PRAS is in feite een instrument dat bestaat uit kaarten (plannen) en letterlijke voorschriften (teksten) die een geheel vormen:

• 6 kaarten :
  • De bestaande de facto situatie (indicatieve waarde): dit is de toewijzingssituatie zoals die nu in de praktijk is.
  • De bestaande situatie (indicatieve waarde): dit is het geheel van bepalingen die van toepassing zijn op het gebied in termen van stedenbouw, erfgoed en milieu. Deze kaart definieert bepaalde specifieke gebieden, maar dekt niet de hele regio.
  • De toewijzingskaart: heeft regelgevende waarde. Dit is het equivalent van het Sectorplan in Wallonië. Deze kaart bepaalt de toegestane gebruikswijzen per zone (woningen, winkels, groene ruimten, kantoren, enz.).
  • De kaart van subsidiabele kantoorruimtesaldi (CaSBA): met regelgevende waarde, deze kaart, bestaande uit 132 rastercellen, toont het saldo van m2 subsidiabele kantoorruimte en geeft dus aan of een bestemmingswijziging mogelijk is.
  • De wegenkaart: voor regelgevende doeleinden. Hierop staan de wegen en snelwegen in de regio Brussel.
  • Openbaarvervoerkaart: dit is een regelgevende kaart die de structuur van het openbaarvervoernetwerk toont, zowel bovengronds als ondergronds.
• Letterlijke voorschriften :
  • Algemene voorschriften voor alle zones. Tenzij anders vermeld, zijn de algemene voorschriften van toepassing op alle gebieden van het PRAS.
  • Specifieke vereisten met betrekking tot de verschillende zones op de kaart voor landgebruik (woningen, winkels, voorzieningen, groene ruimten, enz.).
  • Speciale eisen met betrekking tot wegen en openbaar vervoer.
  • De programma's ZIR en ZIRAD.

✅ Het is belangrijk om te weten dat zones niet altijd elkaar uitsluiten. Dit houdt in dat een perceel bijvoorbeeld kan vallen onder een woonzone én onder zones van cultureel, historisch, esthetisch of verfraaiingsbelang, waarbij de een de ander niet uitsluit.

Het Master Ontwikkelingsplan (PAD)

Het Master Development Plan (PAD) is bijzonder omdat het zowel de strategische als de regelgevende aspecten van een ontwikkelingsstrategie definieert. Net als het PRAS wordt het PAD op regionaal niveau vastgesteld.

Het regelgevende deel van dit plan bepaalt :

• De gebruiksdoeleinden (kantoren, winkels, woningen) en de oppervlaktes die daarvoor bestemd zijn
• De algemene structuur van openbare ruimten (wegen, landschappen, enz.)
• Gebouwkenmerken
• Mobiliteit en parkeren organiseren
• Erfgoedbescherming

Het Specifieke Landgebruiksplan (PPAS)

Het doel van het Plan Particulier d'Affectation du Sol (PPAS) is om het Plan Régional d'Affectation du Sol (PRAS) te specificeren en aan te vullen. Het beantwoordt aan de richtlijnen van het Plan Communal de Développement (CDP) en beschrijft het gedetailleerde gebruik van de verschillende zones. Het regelt het grondgebruik door bebouwbare en groene zones af te bakenen, evenals de bijbehorende regels. Het kan ook andere bepalingen bevatten zoals :

• Informatie over de locatie, afmetingen en het esthetische uiterlijk van gebouwen en hun omgeving.
• De routes en ontwikkelingsmaatregelen voor communicatieroutes, evenals de regelgeving daaromtrent.

Deze plannen vindt u op het BruGIS-platform: https://gis.urban.brussels/brugis/#/

De regelgeving

De Regionale Stedenbouwkundige Regelgeving (RRU)

De regionale stedenbouwkundige regelgeving omvat 8 hoofdstukken (genaamd “Titels”), die zeer specifieke aspecten van constructies en hun omgeving definiëren:

• Titel I: Kenmerken van gebouwen en hun omgeving
• Titel II: Huisvestingsnormen
• Titel III: titel gedeeltelijk ingetrokken - zie de gecoördineerde versie van titel III die momenteel van kracht is
• Titel IV: Toegankelijkheid van gebouwen voor personen met beperkte mobiliteit
• Titel V: Thermische isolatie van gebouwen in zijn geheel ingetrokken
• Titel VI: Reclame en uithangborden
• Titel VII: Wegen, toegangswegen en omgeving
• Titel VIII: Parkeernormen

In titel I vinden we bijvoorbeeld een uitleg van de begrippen uitlijning, gemeenschappelijke grenzen, etc. Deze begrippen definiëren de visuele kenmerken van het exterieur van het gebouw.

Titel II definieert de normen voor bewoonbaarheid in termen van plafondhoogte en minimale bewoonbare oppervlakte.

De Gemeentelijke Stedenbouwkundige Verordening (RCU)

Het Règlement Communal d'Urbanisme (plaatselijke stedenbouwkundige voorschriften) bevat aanvullende regels op het RRU. Afhankelijk van de gemeente kunnen deze regels betrekking hebben op gebouwen, de plaatsing van schotelantennes of trottoirs, en gelden ze voor de hele gemeente of slechts voor een deel ervan.

Sommige gemeenten maken hun RCU gratis toegankelijk op de website urbanisme.irisnet of op hun eigen website, bij andere moet u naar de gemeente gaan om de informatie te verkrijgen.

We hebben het Plan de Secteur (Wallonië) en het Plan Régional d'Affectation du Sol (Brussel) gezien, maar wat is het equivalent in Vlaanderen? Hoe heet de bijbehorende regelgeving en waar vind je deze informatie? Dat is wat we hieronder zullen bekijken.

In Vlaanderen

In Vlaanderen is de wettelijke basis voor ruimtelijke ordening de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO). In Vlaanderen wordt deze strategische visie, in tegenstelling tot de andere gewesten, ook op provinciaal niveau nagestreefd.

Strategische plannen

Regionaal niveau - Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV)

Het Vlaamse ruimtelijke beleidsplan, het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, stuurt de ruimtelijke planning op regionaal niveau maar bevat geen strikte doelstellingen voor de andere planningsniveaus.

Provinciaal niveau - Provinciaal Beleidsplan Ruimte (PBR)

Het Provinciaal Beleidsplan Ruimte is een planningsdocument dat in België op provinciaal niveau wordt opgesteld. Het is bedoeld om de ruimtelijke ordening en ontwikkeling in een specifieke provincie te sturen. Het plan wordt opgesteld door de provinciale administratie in overleg met lokale belanghebbenden, zoals gemeenten, maatschappelijke organisaties en burgers.

Het doel van het Provinciaal Beleidsplan Ruimte is om de algemene richtlijnen en het beleid voor ruimtelijke ordening op provinciaal niveau vast te leggen. Het is een strategisch document dat rekening houdt met specifieke regionale kenmerken, lokale behoeften en ecologische, economische en sociale kwesties.

Het Provinciaal Plan bevat ook geen strikte doelstellingen voor de andere planningsniveaus.

Gemeentelijk niveau - Gemeentelijk (of intergemeentelijk) Beleidsplan Ruimte (GBR)

Het Gemeentelijk Beleidsplan Ruimte is een planningsdocument dat in België op gemeentelijk niveau wordt opgesteld. Het is bedoeld om de ruimtelijke ordening en ontwikkeling binnen een specifieke gemeente te sturen. Het plan wordt opgesteld door het gemeentebestuur in overleg met lokale belanghebbenden, zoals burgers, lokale verenigingen en stedenbouwkundige experts.

Plattegronden

Terreinplannen zijn het equivalent van het Plan de Secteur - PDS (Wallonië) of het Plan Régional d'Affectation du Sol - PRAS (Brussel). Deze plannen bevatten in het bijzonder de volgende informatie:

• Een beschrijving en rechtvaardiging van de doelstellingen van het plan
• Een plan (kaart) dat de zone(s) aangeeft waarop het plan van toepassing is
• Toepasselijke planologische voorschriften betreffende gebruik, ontwikkeling, beheer en bewoonbaarheidsnormen (indien van toepassing)
• Een weergave van de juridische situatie
• Een weergave van de werkelijke situatie: een inventarisatie van de omgeving, de natuur en andere relevante feitelijke gegevens

Regionaal niveau - Gewestelijke Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (GRUP)

Een ruimtelijk uitvoeringsplan implementeert een ruimtelijk structuurplan (strategisch plan).

Het heeft regelgevende kracht voor alle overheidsbeslissingen en voorziet onder andere in de percelen die in het plan zijn opgenomen:

• welke activiteiten kunnen plaatsvinden,
• waar al dan niet gebouwd mag worden en aan welke stedenbouwkundige voorschriften huizen en gebouwen in een bepaald gebied moeten voldoen:

De provincies en gemeenten stellen ook plannen op voor hun eigen locaties. Deze worden hieronder beschreven.

Provinciaal niveau - Provinciale Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (PRUP)

De bepalingen van de provinciale ontwikkelingsplannen mogen niet afwijken van de bepalingen van het gewestelijk ontwikkelingsplan, tenzij de Vlaamse Regering daarvoor toestemming geeft.

Gemeentelijk niveau - Gemeentelijke Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (GRUP)

De regels die zijn vastgelegd in lokale bestemmingsplannen mogen niet in strijd zijn met de regels van provinciale en gewestelijke bestemmingsplannen, tenzij goedkeuring wordt verleend door respectievelijk de provincieraad of de Vlaamse Regering.

Concluderend kan worden gesteld dat het gemeentelijke plan voldoende is om te begrijpen welke activiteiten mogelijk zijn in een bepaald gebied, aangezien lokale regelgeving niet in tegenspraak kan zijn met provinciale of regionale regelgeving.

Je kunt deze plannen vinden op de website van Geoplannen op de volgende link: https: //geoplannen.omgeving.vlaanderen.be/roviewer/?t=21&m=1&category=2.

Stedenbouwkundige voorschriften

Het doel van deze voorschriften is om de levenskwaliteit, veiligheid, esthetiek en duurzaamheid van gebouwen te garanderen en om de ruimtelijke ordening en mobiliteit op elk corresponderend bestuursniveau (regionaal, provinciaal, gemeentelijk) te reguleren.

Elke verordening moet voldoen aan de verordening van het hogere niveau (Regionaal > Provinciaal > Gemeentelijk).

Je kunt al deze voorschriften vinden op het geautomatiseerde repertorium van stedenbouwkundige voorschriften in het Vlaamse Gewest: https: //dsi.omgeving.vlaanderen.be/fiche-overzicht.

We hebben de bestemmingsplannen en voorschriften voor elke regio bekeken. Laten we afsluiten met een samenvattende tabel die je een overzicht geeft van de plannen en voorschriften die van toepassing zijn per regio, evenals de locaties waar je ze kunt vinden.

Overzichtstabel

Type document	Doel	Waals Gewest	Brussels Hoofdstedelijk Gewest	Vlaams Gewest
Code	De regels van territoriale ontwikkeling bepalen	Code van territoriale ontwikkeling (CoDT)	Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (CoBAT)	Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO)
Regionaal strategisch plan	Vaststellen van strategische planningsdoelstellingen op regionaal niveau	Territoriaal Ontwikkelingsplan (SDT)	Regionaal ontwikkelingsplan (PRD)	Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV)
Provinciaal strategisch plan	Bepaal strategische ontwikkelingsdoelstellingen op provinciaal niveau	–	–	Provinciaal Beleidsplan Ruimte (PBR)
Lokale strategische plannen	Strategische planningsdoelstellingen op gemeentelijk niveau definiëren	Gemeentelijk ontwikkelingsprogramma (SDC) & lokaal oriëntatieprogramma (SOL)	Ontwikkelingsplannen van de gemeenschap (CDP's)	Gemeentelijk Beleidsplan Ruimte (GBR)
Regionaal toewijzingsplan	Zonering van mogelijke toepassingen	Sectorplan (PDS)	Regionaal bestemmingsplan (PRAS) en specifiek bestemmingsplan (PPAS)	Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplannen (GRUP)
Regionale planningsvoorschriften	Regels voor het opstellen van gemeentelijke verordeningen	Gids voor regionale planning (GRU)	Regionale planningsverordeningen (RRU)	Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplannen (GRUP)
Plaatselijke planningsvoorschriften	Verordeningen die de lokale planningsregels bepalen	Gemeentelijke gids voor stedenbouw (GCU)	Verordeningen inzake ruimtelijke ordening (RCU)	Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP)